گوگل مراقب باش: فیس‌بوک چراغ خاموش می‌آید!

فیس بوک در حال کار روی موتور جستجوی خود است تا آن را دگرگون کند. داگلاس مک‌میلان و براد استون از Bloomberg و BusinessWeek می‌گویند: حدود 24 مهندس در فیس‌بوک، تحت رهبری مهندس سابق گوگل، لارس راسموسن، مشغول کار بر روی بهبود موتور جستجوی فیس‌بوک هستند. این را دو تن از افراد آشنا با پروژه گفته‌اند و خواسته‌اند نامشان فاش نشود زیرا کمپانی در مرحله‌ آرامِ پیش از عرضه عمومی سهامش است. به گفته آنها هدف از این پروژه، کمک به جستجوی بهتر در میان حجم انبوه مطالب به اشترک گذاشته شده توسط کاربران در فیس‌بوک است، مواردی مثل به روز رسانی وضعیت کاربر، مقالات، ویدیوها، و سایر اطلاعات موجود در گستره‌ی وب که افراد با استفاده از دکمه‌ی Like فیس‌بوک آنها را علامت زده‌اند.

در حال حاضر فیس‌بوک هیچ جایگاهی در حوزه جستجو ندارد. بر طبق آمار Comscore، سایت‌های AOL، Amazon و Ask درخواست‌های جستجوی بیشتری را نسبت به فیس‌بوک دریافت می‌کنند. اما جستجوی فیس‌بوک می‌تواند قوی و موفق باشد. در واقع، در گوگل که این‌طور فکر می کنند و معتقدند که با استفاده از داده‌های شبکه‌های اجتماعی می‌توان نتایج جستجوی اطلاعات و آگهی‌ها را بهبود بخشید. هدف اصلی از راه‌اندازی گوگل پلاس نیز همین است.

فیس‌بوک در ماه می با ارزش تقریبی 100 میلیارد دلار به یک شرکت سهامی عام بدل خواهد شد. اگر قیمت سهامش جهش کند، می‌تواند ارزشی معادل گوگل پیدا کند. اما با این حال، درآمدهایش یک دهم درآمدهای گوگل است. ضمن اینکه درآمدهای تبلیغاتی فیس‌بوک رشد کندی هم دارد. از این رو است که حتی اگر مقوله جستجو بتواند برای فیس‌بوک یک تجارت 500 میلیون دلاری هم باشد، کسب آن می‌تواند پیشرفت معناداری برای این غول اینترنتی باشد. ادامه مطلب را از دست ندهید.

انسان در برابر ماشین؛ آیا موتور جستجوی مردمی فیس‌بوک، می‌تواند الگوریتم گوگل را شکست دهد؟

این یک حقیقت مسلم است که اکثر مردم از صفحه اول نتایج جستجوی گوگل جلوتر نمی‌روند و گوگل در همان اول کار، نتیجه مطلوب را به آنها ارائه می‌کند. به همین دلیل است که این کمپانی دارد یک لایه اجتماعی را به طور یکپارچه با تمام حوزه‌های فعالیت خود در هم می‌تند. وقتی الگوریتم‌ها می‌توانند کل وب را برای یافتن اطلاعات مناسب از نظر بگذرانند، آيا چیزهایی که مردم در فیس‌بوک به اشترک می‌گذارند نمی‌تواند به یک خزانه اطلاعاتی مناسب و قابل اتکا تبدیل شود؟ همانطور که Bloomberg و BusinessWeek اشاره کرده‌اند، فیس‌بوک تیمی از مهندسین را به کار گماشته تا جستجو در سایتش را بهتر از آنچه که اکنون هست، کند. ما به خوبی می‌دانیم که گوگل و فیس‌بوک یک اشتراک بزرگ دارند،‌ هر دو عاشق اطلاعات هستند. احتمالاً در آینده نزدیک، تنها فرق مهم بین این دو کمپانی در روشی خواهد بود که اطلاعات را به ما نشان خواهند داد.

رویکرد گوگل در جستجو

همان‌طور که اینک مشخص است،‌ حتی با شروع به کار گوگل پلاس، گوگل همچنان در حال جستجوی وب برای محتواهای مختلف و سپس رتبه‌بندی آنها بر اساس الگوریتم‌هایی است که تصمیم می‌گیرند کدام اطلاعات مناسب‌تر هستند. آن لایه‌ اجتماعی که گوگل در حال گسترش آن در تمام حوزه‌های کاری خود است، به کاربران امکان می‌دهد آنچه را که قبلاً کامپیوترها و الگوریتم‌ها تشخیص داده‌اند، مجدداً با یک درک انسانی ارزشگذاری کنند. این خیلی خوب است زیرا مردم اطلاعات را به طرق متفاوت از یکدیگر می‌بینند. واقعاً چیزی به نام زبان جستجوی طبیعی و فراگیر وجود ندارد. حتی اگر خیلی در جستجو از طریق گوگل خوب باشید، گاهی واقعاً یافتن آنچه به دنبالش هستید، سخت است. اگر اینترنت تخت بود، یعنی به صورت فهرستی و مرتب شده نبود، تکیه بر مردم برای یافتن محتوا می‌توانست رویکرد مناسبی باشد. ولی حالا که تخت نیست، ممکن است این تجربه یک افتضاح بزرگ به بار بیاورد!

اما در سوی دیگر، وقتی می‌خواهید از مردم راجع به پیشنهاداتشان بپرسید، اصلاً نمی‌دانید که باید از کجا شروع کرد. برای مثال، اگر می‌خواهید شام بخورید ولی مطمئن نیستید که چه جور غذایی میل دارید، گوگل جز معرفی فهرستی از سایت‌ها را که لیست رستوران‌های نزدیک شما را دارند، کار چندانی نمی‌تواند انجام دهد. در واقع، هر وقت شما پیشنهادات مشخصی بخواهید، گوگل هم یک گام جلوتر می‌رود.

رویکرد (بالقوه) فیس‌بوک در جستجو

با علامت‌گذاری وب از طریق دکمه‌های Like، فیس‌بوک حجم عظیمی از داده‌ها و اطلاعات را با مشارکت همه ما جمع‌آوری کرده. آن را یک بسته اطلاعاتی بسیار باارزش تلقی کنید که توسط انسان‌ها هم بازبینی شده است. حالا اگر فیس‌بوک بخواهد موتور جستجویش را بهبود ببخشد، این کار به سادگی طراحی یک الگوریتم که تجربیات هر روزه ما در گوگل را شبیه‌سازی کند، نخواهد بود.

با فهرست‌ها، اشتراک‌ها، Likeها، و داده‌های موقعیتی، فیس‌بوک می‌تواند به ما امکان دهد که یک جستجوی بسیار سرراست را به کمک داده‌های تعداد مشخصی از افراد انجام بدهیم. در اصل، گروهی از دوستان یا همکاران ما می‌توانند "موتور جستجوی" ما باشند. چنین تجربه‌ای چگونه می‌تواند باشد؟ من تصور می‌کنم که بر این اساس می‌توان یک زبان جستجوی طبیعی را نوشت و سپس با دقت بسیار زیاد بررسی کرد که کاربر دوست دارد بر اساس اطلاعات چه کسی یا کسانی جستجوی خودش را انجام دهد.

برای مثال، من یک ساندویچ می‌خواهم، دیگر لازم نیست در کادر جستجویی مثل مال گوگل بنویسم ساندویچ. بلکه می‌توانم یک موقعیت مکانی یا گروهی از دوستان را انتخاب کنم و سپس ساندویچ را جستجو کنم. بسته به اینکه آنها آن را در سایت foursquare یا در فیس‌بوک بررسی کرده باشند، یا جزو چیزهای مورد علاقه‌شان باشد، نتایج جستجو به سمت من هدایت خواهد شد. این کامل نیست ولی بد هم نیست!

برنده کیست؟

ابتدا، باید به خاطر بسپارید که دیگر نباید این کمپانی‌ها را فقط به یک چیز مشهور دانست. گوگل دیگر فقط یک کمپانی جستجو نیست و فیس‌بوک هم دیگر یک شبکه اجتماعی صِرف نیست. بلکه هر دو کمپانی‌هایی هستند که می‌خواهند جهان را تغییر دهند و پول در بیاورند. همه می‌دانیم که زیر اطلاعات عظیم، پول زیادی خوابیده است. این کمپانی‌ها رویکردهای مختلفی در چگونگی جمع‌آوری و ارائه اطلاعات دارند، ولی دست آخر باید گفت که هر دو دارند یک کار را می‌کنند.

ما در حال مشاهده یک رویاروی بالقوه شدید بین غول‌ها هستیم که در آن، دو چیز آشکار است: گوگل در حوزه شبکه اجتماعی عقب افتاده، و فیس‌بوک در زمینه جستجو. مطمئناً فیس‌بوک، مایکروسافت را در کنار دارد که می‌تواند کمک بزرگی در این زمینه باشد،‌ ولی موتور جستجوی بینگ نیز تجربه‌ای شبیه به آنچه در گوگل داریم را برای ما رقم می‌زند.

مسلماً گام بعدی جستجو، در خارج از کادر مستطیلی جستجو برداشته خواهد شد، با داده‌های کمتر و نتایج مناسب بیشتر. پرسش این است که آیا شما برای تصمیم‌گیری راجع به اینکه چه چیزی بهتر است،‌ به افراد عادی مثل خودتان و من اعتماد خواهید کرد یا می‌خواهید بگذارید چند ماشین خودکار این کار را برای شما انجام دهند. پاسخ جایی در وسط است، ولی کدام یک آن را بهتر انجام خواهند داد؟ گوگل یا فیس‌بوک؟

به هر حال، هر یک از ما، از چیزی استفاده خواهیم کرد که بهترین عملکرد را برای‌مان داشته باشد. هر چند فیس‌بوک دارد حرکت خودش را شروع می‌کند ولی حوزه‌ی جستجو، هنوز قلمروی مطلق گوگل است. با این حال، مارک زاکربرگ و کمپانی‌اش بیکار نخواهند نشست تا جریان اطلاعات و دلارها از زیر دست‌شان در برود. یک جنگ حماسی در پیش رو داریم.